April 29, 2024

ภาคเหนือ

          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “สูบบุหรี่ดีตั๊ดใด” กล่าวถึงการตั้งข้อสงสัยต่อการสูบบุหรี่ว่าการสูบบุหรี่มีประโยชน์อย่างไรกับผู้สูบ เพราะความจริงแล้วมีแต่ข้อเสีย ทั้งทำให้ฟันและริมฝีปากคล้ำ มีราคาแพง มีสารนิโคตินที่เป็นพิษต่อร่างกาย ซึ่งทำให้เกิดโรคร้ายแรงอย่าง มะเร็ง ถุงลมโป่งพอง โรคปอด กระเพาะลำไส้ โรคหอบ...
          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “วันสงกรานต์” กล่าวถึง กิจวัตประจำวันในช่วงเทศกาลสงกรานต์ หรือปีใหม่เมืองของชาวล้านนา ที่แสดงถึงเอกลักษณ์ความเป็นล้านนา ที่เราควรสืบทอดเอาไว้ โดยมีธรรมเนียมปฏิบัติที่แตกต่างกันในแต่ละวันดังนี้ ๑๓ เมษายน “วันสังขารล่อง” ทำความสะอาดบ้านเรือน ทำร่างกายให้สะอาด...
          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “วันพืชมงคล” กล่าวถึงความสำคัญของวันพืชมงคล เนื่องด้วยในหลวงทรงห่วงใยชาวนา เกษตรกร ที่อดทนทำการเกษตรเพื่อปากท้องของคนไทยมาโดยตลอด โดยลักษณะของพิธีคือการใช้พระโคเสี่ยงทายความอุดมสมบูรณ์ของพืชผลในแต่ละปี ซึ่งจะขึ้นอยู่กับสิ่งที่พระโคเลือกในแต่ละปี วันพืชมงคล หมายถึง วันที่กำหนดพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพระราชพิธีเก่าแก่มาแต่โบราณที่เสริมสร้างให้เกิดขวัญกำลังใจแก่เกษตรกรของชาติ ฟังค่าวล้านนาอื่น...
          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “วันดี วันเสีย ประจำเดือน” กล่าวถึงความเชื่อของคนโบราณในการดูฤกษ์ยามก่อนจะประกอบพิธีสำคัญ เพราะมีความเชื่อว่าหากประกอบพิธีสำคัญตรงกับวันเสียจะทำให้เดือดร้อน ไม่มีความสุข เสียทรัพย์ได้ – ในเดือนเกี๋ยง เดือนห้า เดือนเก้า วันอาทิตย์กับวันจันทร์...
          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “ลอยกระทง” กล่าวถึงประเพณีลอยกระทง หรือยี่เป็งของภาคเหนือ ซึ่งจัดขึ้นเพื่อขอขมาพระแม่คงคา ที่ประชาชนใช้น้ำจากแม่น้ำอุปโภคบริโภคกันเป็นจำนวนมาก โดยตามตำนานเล่าว่าประเพณีลอยกระทงเริ่มมีมาตั้งแต่สมัยพระร่วงแห่งกรุงสุโขทัย พระร่วงมีนางสนมชื่อว่า “นพมาศ” นางเป็นหญิงสาวที่มีฝืมือในการประดิษฐ์ประดอยจนเป็นที่เลื่องลือไปทั่ว อยู่มาวันหนึ่งซึ่งตรงกับวันเพ็ญเดือนสิบสองนางได้ใช้ใบตองมาพับวนไปมาจนเป็นต้นกระทง และนำไปถวายแก่พระร่วง ซึ่งพระร่วงทรงพอพระทัยมาก...
          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “พระคุณของแม่” กล่าวถึงพระคุณของแม่ที่เฝ้าเลี้ยงดูลูกมาด้วยความถนุถนอม ยอมเสียสละเพื่อให้ลูกได้อิ่มท้อง ได้อยู่อย่างสุขสบาย คอยอบรมสั่งสอนเพื่อให้ลูกเป็นคนดี ส่งเสียให้ลูกได้เรียนหนังสือสูงๆ เพื่อลูกจะได้มีวิชาความรู้ มีหน้าที่การงานที่ดี และเป็นที่พึ่งของแม่ในยามชรา เพราะหากลูกรู้จักกตัญญูต่อแม่แล้ว ย่อมจะทำให้ชีวิตมีแต่ความสุข ความเจริญรุ่งเรือง...
          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “ปั่นจักรยานเพื่อสุขภาพ” กล่าวถึงการออกกำลังกายโดยการปั่นรถจักรยานซึ่งเป็นการออกกำลังกายที่ผู้สูงอายุนิยม โดยมีการตั้งเป็นชมรมเพื่อนัดหมายกันไปปั่นจักรยาน นอกจากจะได้ออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างสุขภาพที่แข็งแรงแล้ว ยังได้สานสัมพันธ์ในชมรม และได้ชื่นชมธรรมชาติระหว่างทางอีกด้วย ฟังค่าวล้านนาอื่น ๆ … คลิก
          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “ที่มาของศีลห้า” กล่าวถึงที่มาของ ศีลข้อที่ ๕ “ห้ามดื่มสุราของมึนเมา” โดยมีที่มาตั้งแต่ครั้งเมื่ออดีตกาลได้มีนาง “วิสาขา” นางมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก นางตั้งใจที่จะพบกับพระพุทธเจ้าสักครั้ง เมื่อทราบว่าพระพุทธเจ้าเดินทางมาพำนักที่ใกล้บ้านของนาง นางจึงเตรียมสำรับอาหาร เพื่อจะถวายพระพุทธเจ้า...
          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “ชวนกั๋นกิ๋นผัก” กล่าวถึงความสุขของมนุษย์ 3 อย่าง ได้แก่ การกิน กาม และเกียรติยศ เพราะเพียงแค่มีกิน มีใช้ มีคนเคารพนับถือก็ไม่มีความทุกข์แล้ว ผู้เขียนได้เปรียบเทียบท้องของมนุษย์เหมือนกับป่าช้า...
          บทประพันธ์ค่าวเรื่อง “งานปอยหลวง” กล่าวถึงงานปอยหลวง ซึ่งเป็นงานที่จัดขึ้นเพื่อฉลองสิ่งก่อสร้างภายในวัดที่เสร็จสมบูรณ์แล้ว เช่น โบสถ์ วิหาร ศาลา กำแพง โรงครัว เป็นต้น เมื่อทางวัดแจ้งความประสงค์ที่จะปลูกสร้างสิ่งใดในวัด เจ้าอาวาสก็จะแจ้งแก่ศรัทธา...