March 29, 2024

นนทบุรี

โอ่งสลักลายวิจิตรทรงโหล ตัวโอ่งมีรูปทรงกระบอกกลมคล้ายโหลแก้ว จึงมักเรียกโอ่งทรงนี้ว่า โอ่งทรงโหล เป็นทรงที่ปั้นยาก เนื่องจากส่วนก้นโอ่งมีพื้นที่มากยากต่อการบ่มให้แห้งหรือเผาไม่ให้ก้นร้าว และดูแลยาก โอ่งทรงนี้จึงมีไม่มาก สำหรับโอ่งสลักลายวิจิตรทรงโหลใบนี้มีขนาดใหญ่ ขอบโอ่งสลักเป็นลายรักร้อยแบบมาลัย ส่วนคอโอ่งตั้งสูงคาดด้วยลายพวงมาลัย ส่วนไหล่ของโอ่ง แบ่งออกเป็น 3 ชั้น แต่ละชั้นประดับด้วยลายกลีบบัวขนาดเล็ก ถัดจากกลีบบัวเล็กชั้นที่...
รำมะนา เป็นเครื่องปั้นดินเผาประเภทเครื่องดนตรีที่ช่างปั้นดินเผาเกาะเกร็ดประดิษฐ์ขึ้นเพื่อความสุนทรียภาพทางดนตรี รำมะนาเป็นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องตี ที่ขึ้นรูปทรงคล้ายคนโทน้ำ รำมะนาดินเผาจากบ้านเกาะเกร็ดเป็นเครื่องดนตรีที่ตีแล้วมีเสียงไพเราะ เป็นที่ต้องการของนักดนตรีไทย ทั้งนี้ สามารถดูรำมะนาดินเผา ในรูปแบบ AR ได้โดยวิธีดังนี้ อ่านต่อได้ที่ หนังสือวิจิตรศิลป์ดินเผาเกาะเกร็ด https://library.stou.ac.th/wp-content/flipbook/978-616-16-2855-0/
การประดิษฐ์เครื่องปั้นดินเผา ช่างปั้นมีจินตนาการการออกแบบรูปทรงต่างๆ ตามความคิดของช่างปั้น เป็นภูมิปัญญาและทักษะทางศิลปะของช่างปั้น เครื่องปั้นที่มีรูปทรงแปลกๆ ช่างปั้นบ้านเกาะเกร็ดจะจัดให้อยู่ในหมวดของเครื่องปั้นทรงตลก ทั้งนี้ สามารถดูโอ่งน้ำทรงตลก ในรูปแบบ AR ได้โดยวิธีดังนี้ อ่านต่อได้ที่ หนังสือวิจิตรศิลป์ดินเผาเกาะเกร็ด https://library.stou.ac.th/wp-content/flipbook/978-616-16-2855-0/
บาตรพระดินเผา เป็นภาชนะสำหรับใส่อาหารของพระสงฆ์ สามเณร ก่อนที่จะมีการใช้บาตรโลหะ ปัจจุบันบาตรดินเผาใช้สำหรับใส่น้ำมนต์แทนขันน้ำมนต์ ทั้งนี้ สามารถดูบาตรพระดินเผา ในรูปแบบ AR ได้โดยวิธีดังนี้ อ่านต่อได้ที่ หนังสือวิจิตรศิลป์ดินเผาเกาะเกร็ด https://library.stou.ac.th/wp-content/flipbook/978-616-16-2855-0/
ดินเป็นวัสดุสำคัญในการผลิตเครื่องปั้นดินเผา การผลิตเครื่องปั้นดินเผาของช่างปั้นบ้านมอญเกาะเกร็ด เป็นการผลิตที่ต้องใช้ดินจำนวนมาก การเตรียมดินให้เหมาะแก่การนำมาปั้นเครื่องปั้นจึงเป็นขั้นตอนที่สำคัญ ประกอบด้วยการใช้ดินจำนวนมาก จึงมีการนำควายมาใช้ในการย่ำดิน เพื่อให้ดินผสมรวมตัวเป็นเนื้อเดียวกัน พร้อมที่จะนำไปขึ้นรูปเป็นภาชนะต่างๆ ได้ การย่ำดินด้วยควายจึงช่วยให้ดินมีความเหนียว และรวมตัวเข้ากับทราย ซึ่งเป็นส่วนผสมในดินและน้ำ เหมือนการนวดแป้งให้เหนียว ปัจจุบันมีการใช้เครื่องโม่ดินแทนการใช้ควายย่ำ การใช้ควายย่ำดินจึงเลิกไป ทั้งนี้ สามารถดูแบบจำลองควายย่ำดิน...
กระปุกออมสินดินเผารูปสัตว์ เป็นเครื่องปั้นประเภทเครื่องปั้นลอยตัว ไม่ขึ้นรูปบนแป้นหมุน เป็นเครื่องปั้นที่ทำด้วยมือเปล่า หรือการพิมพ์จากแม่พิมพ์ ซึ่งเป็นผลงานของช่างปั้นบ้านเกาะเกร็ด ที่ผู้ใหญ่ส่งเสริมให้เด็กๆ รู้จักการออม ในขณะเดียวกันก็เป็นของเล่นของเด็กๆ ด้วย กระปุกออมสินดินเผารูปสัตว์ เป็นสินค้าขายดีของเกาะเกร็ด เมื่อราว พ.ศ. 2490 เครื่องปั้นประเภทนี้มีการทาสีและวาดลายแต่งให้สวยงาม เรียกเครื่องปั้นกลุ่มนี้ว่า...
หม้อน้ำสลักลายวิจิตร เป็นผลงานของช่างปั้นดินเผาบ้านเกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี หม้อน้ำสลักลายวิจิตร ประกอบด้วย ตัวหม้อน้ำ ขา และฝารอง รวม 3 ส่วน แต่ละส่วนมีการสลักลายอย่างประณีตสวยงาม จากความสวยงามของเครื่องปั้นดินเผาบ้านเกาะเกร็ด ทางราชการจึงได้นำรูปเครื่องปั้นดินเผาบ้านเกาะเกร็ดหม้อน้ำสลักลายวิจิตรนี้ เป็นตราสัญลักษณ์ของจังหวัดนนทบุรี ทั้งนี้...
แบบจำลองเตาเผาเครื่องปั้นบ้านเกาะเกร็ด เป็นเตาเผาที่มีขนาดใหญ่ ลักษณะป้อมยาวคล้ายประทุนเรือ หลังเตาสูงคล้ายหลังช้าง ด้านหน้าเป็นปากเตา มีปีกนกขนาบซ้ายและขวา ด้านหลังเป็นปล่องไฟสำหรับระบายความร้อน การขนเครื่องปั้นขนาดใหญ่เข้าเตาเผาต้องใช้คนหาม ส่วนเครื่องปั้นขนาดเล็กต้องช่วยกันแบก การจัดเรียงเครื่องปั้นในเตาเผาต้องใช้ผู้ชำนาญอย่างมาก เพื่อให้มีการระบายความร้อนภายในเตาในอย่างทั่วถึง ทั้งนี้ สามารถดูแบบจำลองเตาเผาเครื่องปั้นบ้านเกาะเกร็ด ในรูปแบบ AR ได้โดยวิธีดังนี้ อ่านต่อที่…หนังสือวิจิตรศิลป์ดินเผาเกาะเกร็ด...
หม้อน้ำทรงฟักทอง เป็นหม้อน้ำดินเผามีรูปทรงป้อม ตัวโอ่งทำเป็นพูนูนขึ้นคล้ายพูฟักทอง จึงมักเรียกหม้อน้ำทรงนี้ว่า “หม้อน้ำทรงฟักทอง” ฝาโอ่งทำเป็นจุกหรือยอดเตี้ยๆ ในชุดสำรับข้าวแช่ ได้นำเอาหม้อทรงฟักทองนี้ไปใส่น้ำที่อบร่ำด้วยดอกไม้หอม ที่ใช้ทานกับข้าวแช่ บางครั้งจึงเรียกหม้อน้ำทรงนี้ว่า หม้อข้าวแช่ ทั้งนี้ สามารถดูหม้อน้ำทรงฟักทอง ในรูปแบบ AR ได้โดยวิธีดังนี้ อ่านต่อที่…หนังสือวิจิตรศิลป์ดินเผาเกาะเกร็ด...
จิตรกรรมฝาผนังวัดชมภูเวก จิตรกรรมฝาผนังของพระอุโบสถหลังเก่าวัดชมภูเวก ถือว่าเป็นงานศิลปะที่ทรงคุณค่าของชาติก็ว่าได้ เป็นจิตรกรรมสกุลช่างนนทบุรีสมัยอยุธยาตอนกลาง เขียนด้วยสีฝุ่นผสมกาวและยางไม้เทมเพอร่า เขียนเป็นรูปอดีตพระพุทธเจ้าเรื่องราวทศชาติชาดก เรื่องพระมาลัยโปรดสัตว์นรกและเทวดาบนสวรรค์ ภาพจิตรกรรมพระแม่ธรณีบีบมวยผม ภาพจิตรกรรมฝาผนังภาพสำคัญที่โดนเด่นและงดงามเป็นอย่างมากคือ ภาพจิตรกรรมด้านหน้าพระประธานเหนือประตูทางเข้าพระอุโบสถที่เขียนเป็นรูปมารผจญ ในภาพเขียนรูปพระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับขัดสมาธิเหนือรัตนบัลลังก์ภายใต้ร่มโพธิ์พฤกษ์ เบื้องซ้ายพระพุทธเจ้ามีพญามารขี่ช้างยกกองทัพหวังสังหารพระองค์ เบื้องขวาเป็นรูปกองทัพพญามารถูกน้ำท่วมพ่ายแพ้ต่อพระบารมียกมือขึ้นอัญชลีบูชาพระพุทธเจ้าภาพที่มีลักษณะโดดเด่นที่สุด คือ ภาพพระแม่ธรณีบีบมวยผมที่มีความอ้อนช้อยงดงาม แสดงถึงอัจฉริยภาพและฝีมือของจิตรกรผู้เขียน ความวิจิตรงดงามทางด้านสรีระพระแม่ธรณีที่จิตรกรถ่ายทอดออกมา...