ศาลาพุ่มข้าวบิณฑ์ มีลักษณะเป็นอาคารทรงไทย ประยุกต์จากสถาปัตยกรรมสุโขทัย มียอดเป็นพุ่มบิณฑ์ซึ่งเป็น
สัญลักษณ์ของกรุงสุโขทัย ตั้งอยู่กลางสระน้ำ (ตระพังเขียว-ทอง) เป็นจุดเด่นและเป็นศูนย์กลางของอุทยาน
การศึกษารัชมังคลาภิเษกภายในอาคารมีพื้นที่ใช้สอย จำนวน 3 ชั้นสำหรับใช้เป็นหอประวัติ มีห้องรับรองและบริเวณ
ประดิษฐานรูปปั้นและสิ่งสำคัญของมหาวิทยาลัย
ศาลาพุ่มข้าวบิณฑ์ เป็นอาคารสัญลักษณ์ของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ซึ่งได้ประยุกต์สถาปัตยกรรมไทย
สมัยสุโขทัยมาใช้ในการออกแบบก่อสร้าง โดยมี รองศาสตราจารย์ ดร.ภิญโญ สุวรรณคีรี ศิลปินแห่งชาติ
เป็นผู้ออกแบบ การจัดวางอาคารนั้นตั้งอยู่กึ่งกลางของอุทยานการศึกษารัชมังคลาภิเษก จัดเป็นสถาปัตยกรรม
ที่โดดเด่นที่สุดในมหาวิทยาลัย