ตำนานล้านนาเล่า ตอน แม่น้ำปิง

          นิทานพื้นเมืองเชียงใหม่เกี่ยวกับ “แม่น้ำปิง” มีหลายสำนวนส่วนใหญ่ก็จะคล้าย ๆ กัน มักกล่าวถึงอิทธิปาฎิหารย์อันเกิดจากพระพุทธเจ้า ดังนี้

          “… ขณะที่พระพุทธเจ้ากำลังจะฉันอาหาร อาหารวันนั้นก็มีหลายอย่าง อย่างนึงคือปลาปิ้งพระพุทธเจ้าเห็นปลาปิ้งก็รู้สึกสงสาร เพราะนอกจากปลาจะถูกฆ่าตายแล้ว มิหนำซ้ำยังถูกผ่าออกแล้วเอาไม้มาหนีบนำไปปิ้งอีก พระองค์ก็นำปลานั้นมาแล้วตั้งใจอธิษฐานปล่อยปลาลงน้ำ ผลานั้นก็กลับมามีชีวิตจิตใจอีกครั้ง ปลานั้นก็คือปลาที่ว่ายไปมาตามแอ่งน้ำหน้าถ้ำเชียงดาว”

          แม่น้ำปิงหรืออีกชื่อหนึ่งคือ แม่น้ำระมิงค์ อาจารย์ศรีศักร วัลลิโภดม วิเคราะห์ว่า เม็งหรือมอญ เป็นกลุ่มชนพื้นเมืองที่เจริญรุ่งเรืองเป็นพวกแรก และตั้งถิ่นฐานกระจัดกระจายอยู่ทั่วไปตามที่ราบลุ่มแม่น้ำปิง จึงพบคำเก่าแก่ในภาษาเม็งเรียกแม่น้ำปิงว่า “แม่ระมิง” หรือ แม่น้ำเม็ง หมายถึง แม่น้ำที่ชาวเม็งอาศัยอยู่ ภาษาล้านนาไม่มีตัว ร คำว่า “รามัญ” จึงกลายเป็น รามง และคำว่า มอญ จึงกลายเป็น เม็ง