วัดกู่เต้า
ที่ตั้ง ติดกับสนามกีฬาเทศบาลนครเชียงใหม่ ตำบลศรีภูมิ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่
ประวัติความเป็นมา
วัดเวฬุวนารามวิหารหรือวัดกู่เต้า เมื่อพิจารณาจากความหมายของชื่อวัดนั้น คำว่า “เวฬุวันวิหาร” แปลความหมายได้ว่า วิหารที่อยู่ในป่าไม้ไผ่ ซึ่งในอดีตประมาณปี พ.ศ.2460 วัดนี้อยู่ในป่าไม้ไผ่ แต่ปัจจุบันไม่มีแล้ว สำหรับชื่อกู่เต้านั้นเป็นภาษาไทยยวน คำว่า “กู่” แปลว่าที่บรรจุอัฐิหรือเถ้าถ่านที่เผาศพ คำว่า “เต้า” แปลว่า ผลแตงโม รวมความว่าเป็นที่บรรจุอัฐิหรือเถ้าถ่านที่เผาศพที่มีลักษณะเหมือนผลแตงโม
เรื่องราวของเจดีย์องค์นี้จากคำบอกเล่าของคนสูงอายุกล่าวว่า ครั้งหนึ่งเมื่อพม่ายกกองทัพมาตีนครเชียงใหม่เข้าหักเอาเมืองไม่ได้ จึงท้าพนันสร้างเจดีย์แข่งกัน ฝ่ายไหนทำเสร็จก่อนเป็นผู้ชนะ ทางพม่าสร้างเจดีย์กู่เต้า ทางเชียงใหม่สร้างพระเจดีย์ใหญ่กลางใจเมือง แต่เชียงใหม่สร้างได้แต่เพียงฐานเจดีย์ แต่ทางพม่าสร้างเสร็จกว่าครึ่งองค์แล้ว ฝ่ายเชียงใหม่จึงใช้อุบายสานเสื่อลำแพนหลายผืนทาสีแดงคล้ายอิฐ ใช้ไม้ไผ่ยาวเอาโคนฝังดินทำเป็นรูปเจดีย์ แล้วเอาเสื่อล้อมติดโครงไม้ไผ่จนถึงยอด มองไกล ๆ คล้ายเจดีย์ใหญ่ เมื่อพม่าเห็นเข้าจึงนึกว่าแพ้ก็เลิกทัพกลับไป เรื่องราวที่กล่าวมานี้เป็นเพียงตำนานที่บอกเล่าสืบต่อกันมา ซึ่งไม่สามารถระบุปีที่สร้างได้ แต่ตามลักษณะของเจดีย์ที่ปรากฎในปัจจุบันคงเป็นลักษณะที่เปลี่ยนแปลงในพุทธศตวรรษที่ 25 ลวดลายและการประดับตกแต่งเป็นลักษณะพม่า
โบราณสถานและโบราณวัตถุ
โบราณสถานที่สำคัญในวัดนี้ ได้แก่ พระเจดีย์ซึ่งมีรูปร่างลักษณะแปลกกว่าเจดีย์อื่น ๆ ในล้านนามีเจดีย์ลักษณะนี้เพียงองค์เดียว
ลักษณะเจดีย์นี้มีลักษณะตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยมถัดขึ้นไปเป็นลักษณะคล้ายบาตรคว่ำซ้อนกันห้าชั้น จากใหญ่ไปเล็ก แต่ละชั้นจะมีซุ้มจระนำทั้ง 4 ด้าน ภายในซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูปปางต่าง ๆ องค์เจดีย์แต่ละชั้นประดับด้วยปูนชั้นประดับกระจกสีเป็นลายดอกไม้เล็ก ๆ ส่วนยอดเป็นฉัตรอันเป็นสัญลักษณะของเจดีย์แบบพม่า จากลักษณะของเจดีย์ที่เป็นลักษณะรูปบาตร 5 ใบนั้นอาจหมายถึงพระพุทธเจ้า 5 พระองค์ในศาสนาพุทธลัทธิมหายานคือ พระกกุสันโท พระโกนาคม พระสุมนะโคดม พระกัสสปะ พระศรีอริยเมตรไตร ซึ่งจะมาตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าต่อไปในกาลข้างหน้า
รายการอ้างอิง
วิทยาลัยครูเชียงใหม่. ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่. (2534) วัดสำคัญนครเชียงใหม่. วิทยาลัยครูเชียงใหม่.
